Egipskie piramidy. Machu Picchu. Pałac w Wersalu. Znasz je jako obiekty światowego dziedzictwa UNESCO – miejsca o tak uniwersalnej wartości kulturowej, że Organizacja Narodów Zjednoczonych je uznaje.

Ale co z singapurskimi ulicznymi sprzedawcami jedzenia? Albo fińskie sauny? Albo jamajską muzyką reggae?

Praktyki kulturowe nie są konkretnymi miejscami, które można łatwo chronić za pomocą renowacji. Ale dzięki nim świat jest bardziej różnorodny, ciekawy, a nawet smaczny.

Czym jest UNESCO?

Częścią misji Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury jest wyznaczanie miejsc o uniwersalnej wartości kulturowej, takich jak Angkor Wat w Kambodży czy Krzywa Wieża w Pizie we Włoszech.

Kiedy UNESCO rozpoczęło swój program dotyczący wartości niematerialnych i prawnych?

W 2008 roku UNESCO zaczęło wyróżniać żywe tradycje kulturowe, takie jak sycylijski teatr lalek czy meksykańskie ceremonie Dnia Zmarłych. Program został uruchomiony po części po to, aby rozpoznać tradycje z miejsc, w których jest mniej starożytnych lub niezmienionych struktur, kwalifikujących się do zostania obiektami Światowego Dziedzictwa.

Dlaczego tradycje również wymagają ochrony:

Lista jest tak różnorodna jak same kultury świata. I równie ważna, by o nią walczyć, mówi Cécile Duvelle z UNESCO. „Im bardziej świat się globalizuje, tym ważniejsze jest, by nie stracić na zawsze tych tradycyjnych korzeni”. Chociaż lista nie jest przeznaczona do bębnienia w turystykę, uznanie może pomóc zwiększyć zainteresowanie zarówno ze strony miejscowych, jak i potencjalnych turystów.

Weźmy na przykład indonezyjskie orkiestry gamelanowe:

Nowo wpisany na listę wartości niematerialnych w tym roku, gamelan to indonezyjska orkiestra perkusyjna, w skład której wchodzą ksylofony, gongi, cymbały, flety bambusowe i inne instrumenty. W grupach grają ludzie w każdym wieku, którzy występują na święta, imprezy szkolne i dla turystów. To zwyczaj, który przechodzi z pokolenia na pokolenie i tradycja cementująca więzi społeczne i zaznaczająca indonezyjską tożsamość.

Lista rośnie:

Na liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego znajduje się obecnie 629 praktyk. Najnowsza partia obejmuje kongijską rumbę, arabską kaligrafię i nordyckie łodzie klinkierowe. Co roku dodawane będą kolejne.

Wszystko to wiąże się z misją UNESCO, jaką jest promowanie pokoju poprzez poszanowanie różnorodnych kultur świata i wspólnego człowieczeństwa.